Ntungu wa Khorona kuya hi tiko

Kusuka e Wikipedia
Ntsengo wa la va suleriweke hi vuvabyi hi ti 20 Hukuri 2022.
  •   1,000,000+
  •   100,000–999,999
  •   10,000–99,999
  •   1,000–9,999
  •   100–999
  •   1–99
  •   0

Tsalwa leri ri nyikela vuxokoxoko byo anama rithlela ri hlayisa nongonoko wa tindzhawu le ti hlaseriweke hi ntungu lowu. Muvabyi wo sungula wa vuvabyi bya Khorona ya lembe ra 2019 u tsumburiwe e dorobheni ra Wuhan, e Chayina, hi N'wendzamhala wa 2019.

Ntsengo wa lava suleriweke na lava loveke hikwalaho ka ntungu lowu, hi kuya hi xiviko xa ndzawulo ya Univhesithi ya Johns Hopkins. Tinhlayo leti ti nga ha hambana na le ti vikiweke e henhla ka ndzimana leyi.

Ntsengo wa mafu eka miliyoni yin'wana na yin'wana hi kuya hi tiko:
  100+ mafu eka miliyoni ya va aka tiko
  10–100 mafu eka miliyoni ya va aka tiko
  1–10 mafu eka miliyoni ya va aka tiko
  0.1–1 mafu eka miliyoni ya va aka tiko
  0.01–0.1 mafu eka miliyoni ya va aka tiko
  Ku hava mafu kumbe vuxokoxoko

Afrika[Lulamisa | edit source]

Hi kuya hi Michael Yao, nhloko ya ndzawulo ya mintirho ya xihantla ya nhlangano wa swa rihanyo wa misava (WHO) e tikweni nkulu ra Afrika, ku hlahluva na tsumbula vuvabyi bya ha sungula, i swa nkoka swinene hi kwalaho ka xiyimo xa tindzawulo ta swa rihanyo e matikweni ya Afrika le xi komba ntsikelelo hikwalaho ka mavabyi na mintungu leyi nga ntsamelo-maxelo.[1][2] Vatsundzuxi va vula leswaku kungu leri sekeriweke eka kuhlahluva no tsumbula vuvabyi bya ha sungula ri nga pfuna matiko leswaku ma papalata xilaveko xo pfala tiko na ikhonomi, leswi vangaka ntshikelelo wo kulu swonghasi eka va aka tiko lava va hanyaka hi muholo wa siku na siku leswaku va wundla mindyangu ya vona. Nhlangano wa matiko, wu vula leswaku kuta va na xilavelo xa swihlahluvi swa vuvabyi swa kwalomu ka 74 watimiliyoni ku hlanganisa na 30, 000 ya michini yo hefemurisa vavabyi eka tiko-nkulu leri ringalo ni tshiki hi va aka tiko va kwalomu ka 1.3 watibhiliyoni hi lembe ra 2020.[3] Ntsengo wa lava suleriweke hi vuvabyi wu tlule miliyoni hi ti 6 ta Mhawuri, laha nhlayo yo tala yi kumekeke eka nthlanu wa matiko lamanga: Afrika Dzonga, Algeriya, Ghibita, Ghana, na Nayjeriya.[4] Hambiswiritano, switikomba onge ku na matiko yo tala ma tsandzeka ku kandziyisa mintsengo yo tiya, ngopfu-ngopfu matiko lama ngana vusweti.[5] nhlayo ya mafu e tikweni nkulu ra Afrika yile hansi loko yi ringanisiwa na mafu ya tiko-nkulu ra Yuropa, hikwalaho ka leswi ntalo wa va aka tiko va tiko-nkulu ra Yuropa vanga vanhu lava dyuhaleke.

Mintsengo ya lava suleriweke yi tiyisiwile e matikweni hinkwawo ya tiko-nkulu ra Afrika, naswona tiko ra Lesotho rive ro hetelela ku vika ntsengo wa lava suleriweke loko ri ta tsumbula muvabyi wo sungula hi ti 13 Mudyaxihi 2020.[6]

Mintshaho[Lulamisa | edit source]

  1. "Coronavirus: Could African countries cope with an outbreak?". BBC News. 6 March 2020. Archived from the original on 8 March 2020. Retrieved 9 March 2020. 
  2. Ahmed, Kaamil (20 March 2020). "World's most vulnerable in 'third wave' for Covid-19 support, experts warn". The Guardian (in en-GB). ISSN 0261-3077. Archived from the original on 21 March 2020. Retrieved 21 March 2020. 
  3. Burke, Jason (26 April 2020). "'It's just beginning here': Africa turns to testing as pandemic grips the continent". The Observer (in en-GB). ISSN 0029-7712. Archived from the original on 26 April 2020. Retrieved 26 April 2020. 
  4. Burke, Jason (6 August 2020). "Total confirmed coronavirus cases in Africa pass 1 million". The Guardian. 
  5. Jason Burke; Abdalle Ahmed Mumin (2 May 2020). "Somali medics report rapid rise in deaths as Covid-19 fears grow". The Guardian. Archived from the original on 19 May 2020. Retrieved 29 June 2020. 
  6. Silence Charumbira (13 May 2020). "Lesotho records first coronavirus case a week after lifting lockdown". The Guardian. Archived from the original on 14 May 2020. Retrieved 29 June 2020.