Tin'anga ta xintu ta le Dzongeni wa Afrika

 

Ntlhanu wa ti sangoma eKwaZulu -Natal

Tin'anga ta xintu ta le Dzongeni wa Afrika i vatirhi va mirhi ya xintu ya Afrika eDzongeni wa Afrika . Va hetisisa mintirho yo hambana ya ximunhu na tipolitiki emugangeni ku fana na vungoma, ku horisa mavabyi ya miri, ya mintlhaveko, na ya moya, ku fambisa magandzelelo ya swa ku velekiwa kumbe rifu, ku kuma tihomu leti lahlekeke, ku sirhelela tinhenha, ku lwisana na vuloyi na ku hlamusela matimu, ntivo-misava, na tikhonsepe (matheme) ya ndhavuko wa vona.

Ku na tinxaka timbirhi letikulu ta tin’anga ta xintu ehansi ka tinxaka ta Vangoni, Vatswana na Vatsonga eDzongeni wa Afrika: muvumbi ( i xigomatanda) na mutivi wa swimilana ( n'anga ). Tin'anga leti i vatshunguri lava havaxeleke hi vutivi va Afrika Dzonga lava xiximiwaka swinene na ku xiximiwa eka rixaka laha vuvabyi byi ehleketeriwaka kuva byi vangiwile hi vuloyi, nthyakiso (ku tihlanganisa na swilo leswi nga basangiki kumbe swiendlakalo) kumbe hi ku honisa vakokwa wa vona. [1] [2] Ku ringanyetiwa leswaku ku na kwalomu ka 200,000 wa tin’anga ta xintu eAfrika Dzonga loko ku pimanyisiwa na 25,000 wa madokodela lawa ya leteriweke eka matirhelo ya 'bio-medical'. [3] Tin'anga ta xintu va vulavurisana na kwalomu ka 60% wa vaaki va Afrika-Dzonga, hi ntolovelo hi ku tirhisana na vukorhokeri bya biomedical bya manguva lawa. [4] Leswaku ku va ni ku twanana exikarhi ka lava hanyaka ni lava feke, leswi nga swa nkoka eka vutomi lebyi nga riki na swiphiqo, tin’anga ta ndhavuko ti tshemba leswaku vakokwa wa vona va fanele va xiximiwa hi ku tirhisa mihivahivana ni gandzelo ra swiharhi. [5] Va endla mikhuva yo vitana hi ku hisa swimilana swo fana na impepho ( Helichrysum petiolare ), ku cina, ku yimbelela, ku channela kumbe ku tlanga swigubu.