VUTLHOKOVETSERI

Laha hi laha vutlhokovetseri hi ntolovelo byi humelelaka kona

Vutlhokovetseri I mphofulo wa vulangi bya miehleketo lowu paluxaka hi mutlhokovetseri mayelana ni nhlokomhaka yo karhi. Vutlhokovetseri I ntirho wa matsalwa lowu eka wona ku paluxiwaka mintlhaveko na miehleketo hi ku tirhisiwa ka switlhokovetselo swa xitayili na ncincancincano wa tindzimi. Vutlhokovetseri byi nga hlamuseriwa tanihi muxaka wa matsalwa lama tirhisaka ririmi ro fanekisela na tindzimana leti vumbiweke hi vukheta ku pfuneta ku pfuxa miehleketo ya vahlayi. Vutlhokovetseri byi nga tika ku byi hlamusela hikuva ku na milawu yo tala yo hambana (naswona minkarhi yin'wana leyi kanetanaka) leyi nga kona eka byona . Vutlhokovetseri byi paluxa swo tala hi mahanyelo ya vanhu kumbe swiharhi. Byi tala ku paluxa swo saseka ka minchumu leyi vanhu va yi tekaka yi bihile tanihi rifu, rifu hi tala ku ri tseketsela hikuva ri siya timbilu ta hina ti tshovekile ni mimoya yi karhele kambe swo nyoxa hi rifu ri hava xihlawuhlawu, a ri na tihlo. Hi tlhelo, vutlhokovetseri byi kota ni ku humesa vubihi hi leswi van'wana va swi vonaka swi xongile no lulama, xik: ku ya ekerekeni. Ku nghena kereke hi yin'wana ndlela leyi vanhu va yi tekaka leswaku va ta va ekusuhi swinene ni Mumbi kambe vutlhokovetseri byi kota ku paluxa vudyoho lebyi endliwaka endzeni ka tikereke. Hiku angarhela ,vutlhokovetseri i mhaka ya nkoka swinene eka timhaka ta matsalwa. I tsalwa leri mutlhokovetseri a tirhisaka ririmi ra yena ku phofula leswi nga embilwini ya yena kumbe leswi a nga na swona emiehleketweni ya yena.Mutlhokovetseri u va a paluxa matitwelo ya yena na miehleketo ya yena hi ku tirhisa xitayili na maendlelo ya yena, na nkhuluko wa xitlhokovetselo xexo. Vultlhokovetseri byi kota ku tlhontlha xikanwe ni ku lota miehleketo ya lava rhandzaku ntswamba wa wona.

xik: Vutlhokovetseri bya Ndhavuko

Vutlhokovetseri bya ndhavuko byi kombetela eka swivumbeko swa vutlhokovetseri lebyi nga va kona khale

Vutlhokovetseri bya ndhavuko I vuphati xikanwe ni ku ti nyungubyisa hi ndhavuko. lebyi vutlhokovetseri byi bumabumela vusaseki bya ndhavuko hi ndlela yo phata . Muxaka wa vutlhokovetseri lebyi byi vulavula hi ndlela leyi ndhavuko wu hlawulekeke no hlamarisa hi ndlela yo tsakisa . Mutlhokovetseri u fana na muchayeri, u tirhisa marito yo tsakisa ku vulavula hi ndlela leyi ndhavuko wu nga wukulu ha yona. Wayne Paul (2003;14) u hlamusela vutlhokovetseri bya ndhavuko aku “ Traditional poetry refers to poetry forms that have been around for a long time and typically follow a specific structure” ,Ntshaho lowu wu tiyisisa leswaku vutlhokovetseri bya ndhavuko byi kombetela eka swivumbeko swa vutlhokovetseri leswi nga va kona khale naswona hi ntolovelo swi landzelela xivumbeko xo karhi.