Portal:Spain

Kusuka e Wikipedia
edit  

Nyangwa Nkulu wa Spaniya

Flag of Spain
Flag of Spain
Coat of Arms of Spain
Coat of Arms of Spain
Location of Spain in the world

Spaniya (Spanish: España, IPA: [es'paɲa]) i tiko ra le dzongeni ka yuropa, laha ku vulavuriwaka Xipaniya. Tiko leri ri hlanganisa Xipaniya xa le ribuweni exikarhi ka Lwandle ra Atlantiki na ra Meditera, Swihlala-ntsongo swi mbirhi eka malwandle lama angarheke, kuhlanganisa na swi-mutana leswi tiyimeleke e Nwalungwini wa Afrika. Tiko ra Xipaniya ri le xikarhi ka Lwandle ra Meditera e dzongeni na vuxa, Lwandle ra Kantabrika enwalungu na lwandle ra Atlantika e vupela-dyambu. Xipaniya xihleriwe hi Phalamende ya xi demokrasi naswona itiko leri tifumaka. Xipaniya xile ka ntlawa wa Nhlangano wa matiko ya Yuropa ku sukela hi lembe ra 1986 naswona i tiko leri hluvukeke leri nga ra vunkaye hi kufuwa e misaveni hinkwayo, kasi riri ra vunthlanu e Yuropa. Xipaniya, Portugal na Andora i matiko lama vumbaka ribuwa-nkulu ra Iberiya, naswona ma hlanganisa vu anamo bya kwalomu ka 504,030 km², Hi rona tiko leri anameke ngopfu e vupela-dyambu bya Yuropa(kulandzela Furhwa).

Xipaniya xi hlakarherile e hansi ka mfumo wa rhoma Hispaniya, hikwalaho xi va ri nwana ra matiko ya nkoka e nkarhini wolowo. E minkarhini leyi landzeleke, Xipaniya ri fumiwile hi Jarimani, endhzaku ri ta fumiwa hi mufumi wa mu Islamu. Xipaniya ri hlaserile Furhwa hi 1793 loko mafurhwa ma dlayile hosi ya wona Luwi wa vu Khume-ntsevu, kambe ri hluriwa kufika laha ri kondleteleke kurhula na furhwa hi 1795.

Ndzikombe ti mhaka leti tahaku hlawuriwaka
edit  

Tinhloko-mhkaka leti yelanaka na Spaniya

Ta politiki ta Spaniya
Audiencia Nacional ya Spaniya - Hulumende ya Spaniya - Nxaxamelo wa mintlawa ya politiki ya Spaniya - Nhlawulo wa mani na mani e Spaniya - Ndzawulo ya timhaka ta le handle ya Spaniya

Ntivo-mbangu wa Spaniya
Ganga ra le ndzeni - Pyrenees - Nxaxamelo wa malwandle ya Spaniya - Nxaxamelo wa milambu ua Spaniya - Comarcas ya Spaniya - Nxaxamelo ya matluka ya le Spaniya - Masipala ya le Spaniya

Matimu ya Spaniya
Wilhelm Tell - Matimu ya khale ka Spaniya - Ku akiwa vuntswa - Spaniya wa manguva lawa wo sungula - Spaniya hi nkarhi wa Napholiyoni - Ku endliwa ka Rhephabliki - Spaniya eka tinyimpi ta misava - Spaniya wa manguva lawa

Maganga leyi ti yimeleke ya Spaniya
Aargau - Appenzell Ausserrhoden - Appenzell Innerrhoden - Basel-Landschaft - Basel-Stadt - Bern - Fribourg - Geneva - Glarus - Graubünden - Jura - Lucerne - Neuchâtel - Nidwalden - Obwalden - St. Gallen - Schaffhausen - Schwyz - Solothurn - Thurgau - Ticino - Uri - Valais - Vaud - Zug - Zürich

Rifuwo ra Spaniya
Nxaxamelo wa tinkomponi ta Spaniya - Swiss franc - Ku veka mali e Spaniya - Switirhisiwa swo rhwala vanhu e Spaniya - Dyondzo e Spaniya - Mahlori ya Spaniya

Dyondzo e Spaniya
Nxaxamelo wa ti yunivhesithi ta Spaniya - Dyondzo ya tincece - Dyondzo ya vana va kondlo andzidyi - Dyondzo ya xikolo xa lehenhla -

Ndzhavuko wa Spaniya
Ririmi ra Xipanishi - XiKatalani - XiBaski - XiAstu-Leyona - XiFala - XiFrankoprovenka- XiAragona- XiKalo - XiOnaviya - XiAsturiya - XiLeyona - XiKantabra - XiEktramadu - XiMiranda Vunanga bya Spaniya - Matsalwa ya Spaniya -

Vanhu vale Spaniya (Nxaxamelo)
Pelayo wa Asturiya - Abd-ar-Rahman III - Al-Mansur - Alfonso X wa Kastile - James I wa Aragon - Isabella wa Kastile Ferdinand II, wa muKatolika Francisco Jiménez waka Cisneros Juan wa Kastila Charles V Philip II Philip V Charles III Ferdinand VII Leopoldo O'Donnell, Hosi ya Tetuwana Juan Prim Antonio Cánovas del Castillo Manuel Azaña José María Aznar Josep Borrell Buenaventura Durruti Francisco Franco Felipe González Juan Carlos I Adolfo Suárez Alfonso X of Castile Baltasar Gracián Bartolomé de Las Casas Ramón Llull Ignatius of Loyola Gregorio Marañón Marcelino Menéndez Pelayo Ramón Menéndez Pidal Antonio de Nebrija José Ortega y Gasset Bernardino de Sahagún Miguel de Unamuno Juan Luis Vives Xavier Zubiri

edit  

Hlawula nhloko-mhaka

edit  

Hlawula xifaniso

Windmills
Windmills
Credit: Lourdes Cardenal

Active windmills shown turning in La Mancha. The area is now famous for its windmills and scenic views.

edit  

Miganga leyi tiyimeleke ya Spaniya

edit  

Hlawula ndzhawu

Almazán e Xifundzeni xa Soria

Almazán i muganga lowu kumekaka e Xifundzeni xa Soria, Castile na León, e Spain. Hi kuya hi Nhlayo wa vanhu wa 2004 (INE), muganga lowu, wu hlayisa Va aki va 5,755.

edit  

Hlawula ntshaho

Yesterday, the president met with a group he calls the coalition of the willing. Or, as the rest of the world calls them, Britain and Spain.
Jon Stewart

In Spain, the dead are more alive than the dead of any other country in the world.
Federico García Lorca