Jump to content

Xitsongwatsongwana xa vuvabyi bya Ebola

Kusuka e Wikipedia
(Ritlerisewe kusuka e Ebola)
Xitsongwatsongwana xa vuvabyi bya Ebola
Xifaniso xa 1976 xa vaongori vambirhi lava va yimeke emahlweni ka Mayinga N., na munhu loyi a nga na xitsongwatsongwana xa vuvabyi bya Ebola; u love ntsena endzhakunyana ka masiku ma nga ri mangani hikwalaho ka ku humetela ngati endzeni
Xifaniso xa 1976 xa vaongori vambirhi lava va yimeke emahlweni ka Mayinga N., na munhu loyi a nga na xitsongwatsongwana xa vuvabyi bya Ebola; u love ntsena endzhakunyana ka masiku ma nga ri mangani hikwalaho ka ku humetela ngati endzeni
Xifaniso xa 1976 xa vaongori vambirhi lava va yimeke emahlweni ka Mayinga N., na munhu loyi a nga na xitsongwatsongwana xa vuvabyi bya Ebola; u love ntsena endzhakunyana ka masiku ma nga ri mangani hikwalaho ka ku humetela ngati endzeni
ICD/CIM-10A98.4 A98.4
ICD/CIM-9065.8 065.8
DiseasesDB18043
MedlinePlus001339

Xitsongwatsongwana xa vuvabyi bya Ebola (EVD) kumbe Dari ya ku humesa ngati (EHF) i vuvabyi bya vanhu lebyi vangiwaka hi xitsongwatsongwana xa Ebola. swikombiso hi ntolovelo swi sungula ku tikomba masiku mambirhi ku ya eka mavhiki yanharhu endzhaku ko khomiwa hi xitsongwatsongwana, hi dari, swirhumbana enkolweni, ku vava ka tinyama, na ku pandza ka tihloko. swikombiso ku hlamba timbilu, ku hlanta, na ku chuluka ku landzela swirhumbana, ku fambisana na xivindzi na tiyinswo. Eka nkarhi lowu, vanhu van'wana va sungula ku va na swiphiqoswo huma ngati.[1]

Xitsongwatsongwana xi nga kumeka hi ku hlangana na ngati kumbe swixihalaki swa miri wa xiharhi lexi khomiweke(hi xitalo tinkawa kumbe timangadyana ta mihandzu)[1] ku hangalasiwa hi moya a swi si tsariwa eka tindhawu ta ntumbuluko.[2] Timangadyana ta mihandzu ku pfumeriwa leswaku ti rhwala na ku hangalasa xitsongwatsongwana handle ko khumbeka. Xikan'wekan'we loko ku va na ku tluleriwa ka vanhu, vuvabyi byi nga ha hangalasiwa na le exikarhi ka vanhu. Vaxinuna lava ponaka va nga swi kota ku tluleta vuvabyi hixipeme ku tshinela eka tin'hweti timbirhi. ku kota ku hlahluva vuvabyi, hi ntolovelo mavabyi man'wana lawa ya nga na swikombiso swo fana na malariya, kholera na xitsongwatsongwana xa dari ro huma ngatiKu tiyisisa ku hlahluva vuvabyi swikombiso swa ngati swi kamberiwa switsongwatsongwana masocha ya miri, switsongwatsongwana RNA, kumbe xitsongwatsongwana ha xoxe.[1]

Ku sivela ku katsa ku hunguta ku hangalaka ka vuvabyi ku sukela eka tinkawa leti tluletiweke na tinguluve ku ya eka vanhu Leswi swi nga endliwa hi ku kambela swihari swoleswo eka ku tluleta na ku dlaya na ku cukumetiwa kahle ka mintsumbu loko vuvabyi byi kumiwile. Ku sweka nyama yi vupfa hi ku hetiseka na ku ambala swiambalo swo sirhelela loko u khoma nyama naswona swi nga pfuna, tanihi loko hi ambala swiambalo swo ti sirhelela na ku hlamba swandla loko u ri kusuhi na munhu loyi a nga na vuvabyi. Swikambelo swa swihalaki swa miri na misiha leyintsongo kusuka eka vanhu lava nga ni vuvabyi swi fanele ku hlayisiwa hi vukheta.[1]

A ku na vutshunguri byo kongoma eka vuvabyi lebyi; matshalatshala yo pfuna vanhu lava tluletiweke ya katsa ku nyika ku nga ha va matshungulelo yo nyika mati ( mati yo nyanganya na ku va na munyu ku va va nwa) kumbe swihalaki leswi nghenisiwaka hi tidiripi.[1]Vuvabyi byi na nhlayo ya le henhla ya rifu hi xitalo: byi tala ku dlaya exikarhi ka 50% na 90% ta lava va tluletiweke xitsongwatsongwana.[1][3] EVD yi boxiwe ro sungula e Sudan na le Democratic Republic of the Congo. Vuvabyi hi ntalo byi humelela hi ntungu hi xihatla eka swifundza hisa swa Sub-Saharan Afrika.[1] Kusukela 1976( loko byi boxiwile ro sungula) ku fika 2013, vanhu va le hansi ka 1000,00 va tluletiwile hi lembe.[1][4] Ntungu lowukulu ku fika sweswi wu ya emahlweni ntungu wa Ebola wa le Vupeladyambu bya Afrika wa2014, lowu khumbaka Guinea, Siera Leone, Liberia ku nga va na le Nigeria.[5][6] Ku sukela hi Mhawuri 2014 ku tlula 1600 wa swiviko swi boxiwile.[7] Matshalatshala yo nsawutiso ya ya emahlweni; hambiswiritano, a ku si kumeka na wun'we.[1]

Ku yelanisa

[Lulamisa | edit source]
  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 "Ebola virus disease Fact sheet N°103". World Health Organization. March 2014. Retrieved 12 April 2014. 
  2. "2014 Ebola Virus Disease (EVD) outbreak in West Africa". WHO. Apr 21 2014. Archived from the original on 29 July 2014. Retrieved 3 August 2014. 
  3. C.M. Fauquet (2005). Virus taxonomy classification and nomenclature of viruses; 8th report of the International Committee on Taxonomy of Viruses. Oxford: Elsevier/Academic Press. p. 648. ISBN 9780080575483. 
  4. "Ebola Viral Disease Outbreak — West Africa, 2014". CDC. June 27, 2014. Retrieved 26 June 2014. 
  5. "CDC urges all US residents to avoid nonessential travel to Liberia, Guinea, and Sierra Leone because of an unprecedented outbreak of Ebola.". CDC. July 31, 2014. Retrieved 2 August 2014. 
  6. "Outbreak of Ebola in Guinea, Liberia, and Sierra Leone". CDC. August 4, 2014. Retrieved 5 August 2014. 
  7. "Ebola virus disease update - West Africa". WHO. Aug 4, 2014. Archived from the original on 23 November 2014. Retrieved 6 August 2014. 
Nongonoko wa matsalwa

Linki ya le handle

[Lulamisa | edit source]